Pracownicze Plany Kapitałowe — czym są i jakie zmiany czekają nas w 2023 roku?
Pracownicze Plany Kapitałowe to wspierany przez Państwo system długoterminowego oszczędzania, głównie na cele emerytalne. Część wynagrodzenia, które otrzymuje każdy z nas, przekazane będzie na specjalny rachunek, będący istotną decyzją finansową. Bierzemy tu pod uwagę aspekty związane z emeryturą oraz zgromadzonymi oszczędnościami. W tym artykule poruszymy kwestie związane z istotą PPK oraz zmian dotyczących tej tematyki w 2023 roku.
Uczestnictwo w PPK
Każdy pracodawca, który zatrudnia co najmniej jedną osobę podlegającą obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z tytułów określonych w ustawie o PPK ma obowiązek zawrzeć umowę z instytucją finansową o prowadzenie PPK. Instytucja finansowa, w której utworzy się prywatny rachunek PPK, wybiera pracodawca. Każdy pracownik spełniający warunek dotyczący ubezpieczenia, będący w przedziale wiekowym 18-55 lat zostaje zapisany do PPK bez podjęcia jakiegokolwiek działania ze swojej strony.
Ile wynosi składka na Pracownicze Plany Kapitałowe?
Miesięczna składka na PPK składa się z wpłaty pracownika, pracodawcy i wpłaty państwa. Wpłata pracownika wynosi 2% wynagrodzenia brutto. Pracownik może też dobrowolnie wpłacić dodatkową składkę w wysokości do 2% wynagrodzenia brutto. Wpłata podstawowa finansowana przez uczestnika PPK może wynosić mniej niż 2% wynagrodzenia, ale nie mniej niż 0,5% wynagrodzenia, jeżeli wynagrodzenie uczestnika PPK osiągane z różnych źródeł w danym miesiącu nie przekracza kwoty odpowiadającej 1,2-krotności minimalnego wynagrodzenia. Wpłata pracodawcy wynosi 1,5% wynagrodzenia brutto. Pracodawca może wpłacić dodatkowo na rachunek pracownika w PPK składkę w wysokości do 2,5 % wynagrodzenia brutto.
Czy możliwa jest rezygnacja z PPK?
Tylko złożenie oficjalnej rezygnacji spowoduje, że z wynagrodzenia pracownika nie będzie pobierana wpłata na PPK. W każdym momencie pracownik ma prawo zrezygnować z uczestnictwa w PPK. Nowy pracownik może to zrobić jeszcze przed jego zgłoszeniem do PPK. W tym celu wypełnia i przekazuje podmiotowi zatrudniającemu deklarację, której wzór określa i udostępnia Ministerstwo Finansów. Deklaracja zawiera dane dotyczące podmiotu zatrudniającego i uczestnika PPK oraz oświadczenie uczestnika PPK o posiadaniu przez niego wiedzy o konsekwencjach jej złożenia.
Jakie nowości wprowadzą PPK od 2023 roku?
Od 1 stycznia 2023 r. wchodzą w życie przepisy, które nakładają na podmiot zatrudniający dokonywanie cyklicznego auto zapisu pracowników do PPK, bez względu na, to kiedy dołączyli oni do programu. Co 4 lata, począwszy od roku 2023, w terminie do ostatniego dnia lutego danego roku, podmiot zatrudniający informuje uczestnika PPK, który uprzednio złożył deklarację o rezygnacji z PPK o ponownym zapisie do PPK i dokonywaniu wpłat za tego uczestnika. Wobec tego w 2023 r. utracą ważność złożone uprzednio przez pracowników deklaracje o rezygnacji z PPK. Oznacza to, że jeśli pracownik nie złoży ponownej deklaracji o rezygnacji z PPK, od dnia 1 kwietnia 2023 r., podmiot zatrudniający dokona wpłat za uczestnika do PPK i uczestnik ten zostanie objęty programem PPK do momentu ponownego złożenia deklaracji o rezygnacji.
Rezygnację nadal będzie można złożyć w każdym momencie, natomiast należy liczyć się z faktem, że jeśli pracownik złoży deklarację zbyt późno, za miesiące, kiedy był objęty PPK, nawet bez jego woli, pracodawca potrąci mu z wynagrodzenia stosowną część składki na PPK. Ponowną deklarację o rezygnacji w 2023 r. będzie można złożyć od dnia 1 marca 2023 r.
Badania dotyczące Pracowniczych Planów Kapitałowych
W 2021 roku Mentor S.A. przy współpracy z Uniwersytetem Gdańskim oraz Uniwersytetem Ekonomicznym w Poznaniu, a także Business Centre Club przeprowadził badanie „Blaski i cienie Pracowniczych Planów Kapitałowych”. Jako jedyne w pełni niezależne badanie dotyczy ono postrzeganiu atrakcyjności i funkcjonowania PPK przez Pracodawców, w tym:
- ocenie wdrożenia i funkcjonowania PPK (w tym kryteriów wyboru zarządzającego),
- postrzeganiu roli Pracodawcy w kształtowaniu zabezpieczenia emerytalnego,
- wskazaniu zmian koniecznych do wdrożenia w celu podniesienia atrakcyjności PPK.
W badaniu uczestniczyło 482 Pracodawców. Wynikiem prac zespołu badawczego jest Raport, do którego z tego miejsca odsyłamy.
Czy opłaca się być członkiem Pracowniczych Planów Kapitałowych?
Pracownicze Plany Kapitałowe posiadają różne wady. Opierają się one na konsekwencji działania, ponieważ bez większych ograniczeń i potrąceń otrzymamy środki z PPK po 60 roku życia. Oczywiście przy założeniu domyślnego systemu wypłaty, który zakłada wypłatę całości albo części zgromadzonych środków w co najmniej 120 ratach. Każde odstępstwo od tej reguły będzie wiązało się jednak ze zmniejszeniem kwoty do wypłaty.
Bez wątpienia Pracownicze Plany Kapitałowe są ciekawą opcją do rozważenia pod kątem oszczędzania na przyszłość. Nie zrujnuje ona comiesięcznego budżetu, jakim dysponuje pracownik. Jest to szczególnie istotne, biorąc pod uwagę fakt, że duży odsetek ludzi nie planuje dodatkowej formy oszczędzania. PPK są więc zautomatyzowanym procesem, który pozwoli każdemu pracownikowi przygotować się do nadchodzącego wieku emerytalnego, zabezpieczając jego przyszłość.